Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

POLACY RATUJĄCY ŻYDÓW. Prelekcja dr Elżbiety Rączy w Filii nr 10 – relacja

POLACY RATUJĄCY ŻYDÓW.
Prelekcja dr Elżbiety Rączy – Filia nr 10

„Czy jest coś cenniejszego niż świadomość,
że uratowało się innego człowieka?”
(pamiątkowy wpis do kroniki Filii nr 10 dr Elżbiety Rączy).

6 marca 2014 r. w Filii nr 10 WiMBP w Rzeszowie odbyło się spotkanie z historykiem dr Elżbietą Rączy. Tematem prelekcji „Polacy ratujący Żydów” było przybliżenie historii Żydów i Polaków podczas okupacji nazistowskiej, trudnych relacji pomiędzy ratującymi a ocalonymi w czasie zagłady oraz przypomnienie wydarzeń i miejsc związanych z eksterminacją ludności żydowskiej i polskiej.

Dr Elżbieta Rączy, autorka i współautorka książek, zeszytów historycznych, artykułów poświęconych stosunkom polsko-żydowskich w latach 1939-1945, jest pracownikiem naukowym Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej. Była współorganizatorem międzynarodowej wystawy „Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata”, upamiętniającej osoby ratujące Żydów.

Podczas prezentacji multimedialnej, prelegentka omówiła sytuację Polaków i Żydów w czasie okupacji na terenie Rzeszowszczyzny. Ukazując problemy wynikające z ratowania Żydów od zagłady, przypomniała liczne przykłady i formy pomocy udzielane przez ludność polską, wskazując na konsekwencje, jakie ponosili ratujący, często zakończone utratą życia własnego i całej rodziny. Na dramatycznym przykładzie wymierzonej kary za niesienie pomocy i ukrywania Żydów, opowiedziała historię mordu rodziny Ulmów: Józefa, jego żony Wiktorii, będącej w ostatnim miesiącu ciąży oraz szóstki ich dzieci.

Uczestnicy obejrzeli również wstrząsający film, przedstawiający wykonanie egzekucji na siedmioosobowej Rodzinie Kowalskich, którą żywcem spalono w ich domostwie.

W trakcie wykładu, dr Elżbieta Rączy, zwróciła uwagę na rolę, jaką odgrywała w ratowaniu i niesieniu pomocy ludności żydowskiej, organizacja – Rada Pomocy Żydom „Żegota”, która m.in. szukała mieszkań i kryjówek dla uciekinierów z getta, udzielała pomocy materialnej i zdobywała dokumenty.

W hołdzie za wykazaną odwagę i heroizm, Polakom ratującym Żydów, Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holocaustu Yad Vashem przyznaje medal „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”.

Ukazane tragedie, atmosfera tamtych lat, przywołane relacje naocznych świadków wzbudziły wśród uczestników wzruszenie, zadumę, refleksję – czy dzisiaj bylibyśmy zdolni, ratując życie drugiego człowieka, poświęcić siebie i swoich najbliższych?

Na zakończenie spotkania prelegentka przyjęła podziękowania od Barbara Chmury, Dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie.

 oprac. Maria Jamróg

------------------------------------------------------------

GALERIA