Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ JANA NEPOMUCENA POTOCKIEGO – prelekcja w Filii nr 10 – relacja

ŻYCIE i TWÓRCZOŚĆ JANA NEPOMUCENA POTOCKIEGO
– prelekcja – Filia nr 10

7 maja 2015 r. w Filii nr 10 WiMBP w Rzeszowie odbyło się niecodzienne spotkanie czytelników biblioteki. W ramach obchodów Roku Potockiego na świecie i w Polsce, święta ustanowionego przez UNESCO i Sejm Rzeczypospolitej Polski oraz dla upamiętnienia dwusetnej rocznicy śmierci arystokraty J.N.Potockiego gościliśmy Czytelników, Słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku oraz Dyskusyjnego Klubu Książki.

Na podstawie prezentacji multimedialnej została przedstawiona obszerna prelekcja, którą przygotowały panie: Małgorzata Chlebowska, Maria Suchy, Marta Jadam i Anna Habrat.

We wnikliwym wykładzie, przybliżając słuchaczom fascynującą postać hrabiego Jana Nepomucena Potockiego, prelegentki przedstawiły zarówno znane fakty, jak i ciekawostki z życia pisarza, podróżnika, historyka, etnologa i polityka.

Czytelnicy, którzy uczestniczyli w bibliotecznym wydarzeniu kulturalno-edukacyjnym mieli możliwość poznać szczegółowy i ciekawy materiał dotyczący życia i twórczości J. N. Potockiego – postaci nietuzinkowej i bardzo intrygującej.

Dziękując prelegentkom, wszyscy uczestnicy wyrazili duży entuzjazm i podziękowanie za tak interesujące spotkanie.

Podczas spotkania zaprezentowano książki tematycznie związane z postacią J. N. Potockiego ze zbiorów Czytelni Głównej WiMBP w Rzeszowie.

Maria Jamróg

 ---------------------------------------

Jan Potocki (1761-1815) – pisarz, historyk, etnograf, archeolog, poliglota, polityk i wielki podróżnik. Urodzony w Pikowie na Ukrainie, w rodzinie arystokratycznej, jako najstarsze dziecko Józefa Potockiego krajczego koronnego i Anny Teresy z Ossolińskich. Wychowany w języku i kulturze francuskiej, mówił płynnie ośmioma językami. Przez całe życie podróżował – zjeździł prawie całą Europę: Holandię, Hiszpanię, Anglię, Włochy, Niemcy, Francję, był na Malcie, Korsyce i Elbie. Prowadził badania naukowe na Węgrzech i Serbii. Zwiedził Egipt i Maroko, był na Kaukazie i Krymie oraz w Mongolii, lecz nie udało mu się dojechać do Chin. Potocki to pierwszy polski archeolog, badacz starożytności słowiańskich. Swoje podróże dokumentował w formie listów albo dziennika. Podróżował zawsze prywatnie, a wszystkie koszty pokrywał sam.

Jan Potocki angażował się w bieżące wydarzenia polityczne i społeczne. W 1788 r. został wybrany posłem na Sejm Czteroletni i wspierał poczynania stronnictwa reform, założył w Warszawie własną drukarnię, pisał i wydawał polemiki, memoriały, pamflety. Walczył jako ochotnik w wojnie polsko-rosyjskiej. W 1803 r. został członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Warszawie, a 1805 r. dostał nominację na członka Wydziału Azjatyckiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Światową sławę zdobył dzięki powieści fantastyczno-filozoficznej „Rękopis znaleziony w Saragossie”. Jest ona przykładem powieści szkatułkowej, w której jeden wątek nakłada się na drugi, a drugi rozwija się w kolejny. Powieść podzielona jest na 66 dni. Składa się z wielu wątków tworzących różne opowiadania. 

Akcja toczy w XVIII-wiecznej Hiszpanii. Bohaterem powieści jest Alfons von Worden, kapitan gwardii, podróżujący przez tajemnicze góry Sierra Morena.

W 1964 r. Wojciech Has nakręcił film o tym samym tytule, główną rolę zagrał w nim Zbigniew Cybulski.

Dla sceny dworskiej w Łańcucie Potocki napisał i wystawił w 1792 r. „Parady”, które składają się z 6 miniatur scenicznych, pełnych groteskowego dowcipu, gry słów i frywolnego humoru.

Jan Potocki pozostawił po sobie około 30 dzieł, pisanych wyłącznie w języku francuskim. Niektóre z nich na język polski tłumaczył J. U. Niemcewicz.

Małgorzata Chlebowska

------------------------------------------------------------------------------

GALERIA