Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Dzieci w czasie II wojny światowej - relacja z Filii nr 17

Dzieci w czasie II wojny światowej - relacja z Filii nr 17

15 października 2019 pan Maciej Rędziniak, starszy inspektor Instytutu Pamięci Narodowej O. Rzeszów zaprezentował multimedialną prelekcję, pt. „Dzieci w czasie II wojny światowej” z okazji 80 rocznicy wybuchu II Wojny Światowej. Wojna ta zaskoczyła ludzi swoją siłą rażenia. W czasie I wojny światowej, aby zabić trzeba było do człowieka podejść, w czasie drugiej pojawiła się ciężka artyleria, bomby, samoloty. Podczas działań wojennych do Polski przyjechał amerykański dziennikarz Julien Bryan, który filmował nasze starania o odzyskanie wolności, filmował dzieci i kobiety w czasie dramatycznych sytuacji. Tak sfotografował Kazimierę Mikę, jako dziecko które siedzi zszokowane nad zamordowaną chwilę wcześniej siostrą. Dzieci w czasie wojny nie miały łatwo: od 16 roku życia musiały pracować. Wtedy przysługiwała im porcja żywieniowa (kto nie pracował nie miał prawa do wyżywienia). Najczęściej to dzieci i kobiety były deportowane do Rosji na tereny wręcz niemożliwe do życia, gdzie były zmuszane do morderczej pracy codziennie przez 14-16 godzin. Jedynym powodem, aby dziecko mogło nie pracować było wysłanie go do rosyjskiej szkoły, gdzie poddawany był komunistycznej demagogii w której Polska i Polacy byli przedstawiani w jak najgorszych kategoriach. Mimo to Polacy decydowali się na posłanie swoich dzieci do tych odległych szkół, ponieważ tam uczniowi przysługiwał 1 posiłek dziennie. Rok 1941 przyniósł poprawę dla Polaków zesłanych na tereny rosyjskie, ponieważ wybuchła wojna rosyjsko-niemiecka, a Rosjanie pozwolili na utworzenie Armii Andersa, która składała się z wywiezionych mężczyzn i chłopców. W obozie każdy miał swój przydzielony numer, nawet dzieci. Po latach „obozowe” dzieci mówiły, że nie umiały się bawić, ponieważ w ich dzieciństwo wpleciona była wojna i katorżnicza praca. Najgorzej jednak miały dzieci pochodzenia żydowskiego, każdy żyd oznaczony był gwiazdą Dawida. Żydzi mieli wyznaczone rejony po których mogli chodzić, dla nich obowiązywała wcześniejsza godzina policyjna. Zaczęto wyznaczać dla nich zamknięte getta. Od roku 1942 nastąpiła likwidacja gett, a ludzi pędzono do obozów zagłady.

Dzieci podejmowały również walkę zbrojną, walczyły w Szarych Szeregach, Armii Krajowej, Siłach Zbrojnych, Powstaniu Warszawskim. W latach 80-tych XX wieku oddano dzieciom hołd budując Pomnik Małego Powstańca.

Serdecznie dziękujemy panu Maciejowi Rędziniakowi za rzetelne przedstawienie tematu. W prelekcji uczestniczyła kilkunastoletnia młodzież.

Krystyna Maczuga-Długosz

--------------------------------------------------------------------

GALERIA