Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

"RZESZOWSKIE NOŚNIKI PAMIĘCI HISTORYCZNEJ" PRELEKCJA URSZULI SZYMAŃSKIEJ-KUJAWY POŁĄCZONA Z WYCIECZKĄ

W ramach projektu „Biblioteka publiczna jako centrum informacji o regionie” realizowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Filia nr 3 zorganizowała wycieczkę, połączoną ze spotkaniem autorskim i prelekcją, dla uczniów klasy V ze Szkoły Podstawowej nr 27. Prelegentem i przewodnikiem po trasie wycieczki była Pani Urszula Szymańska-Kujawa, autorka artykułów w Kwartalniku społeczno-historycznym „Ślad”  Regionalnego Stowarzyszenia Pamięci Historycznej, w „Pracach Archiwalno-Historycznych” oraz autorka haseł w „Encyklopedii Rzeszowa”.

Temat wycieczki „Rzeszowskie nośniki pamięci historycznej” został wybrany nieprzypadkowo, bowiem między wrześniem a listopadem przypadają rocznice ważnych wydarzeń: wybuchu II wojny światowej, agresji sowieckiej na Polskę, powstania Polskiego Państwa Podziemnego oraz Odzyskania Niepodległości. Wycieczka rozpoczęła się pod biblioteką przy ul. Krzyżanowskiego 4 października 2007 r. o godz. 11.00. Stąd wszyscy uczestnicy tj. 28 dzieci, ich wychowawczyni Pani Agnieszka Czechowicz, nasza prelegentka Pani Urszula Szymańska-Kujawa oraz instruktor Pani Grażyna Nowak i kierowniczka Filii 3 Renata Pasternak wyruszyli na rzeszowski szlak.

Wiódł on przez ul. Rejtana, most na Wisłoku w kierunku jednej z najstarszych części miasta – ul. Mickiewicza. Tutaj pod pomnikiem Adama Mickiewicza pani Urszula wspomniała dzieciom o ludziach, którzy w znaczący sposób wpłynęli na rozwój miasta: o Mikołaju Spytku -Ligęzie, Jerzym Sebastianie Lubomirskim oraz Hieronimie Augustynie Lubomirskim. Właśnie im zawdzięcza Rzeszów taki a nie inny układ starej części miasta.

Sam pomnik Wieszcza wzniesiono w 1892 roku. Obecna replika oryginału autorstwa Krzysztofa Brzuzana została odsłonięta w 1986 roku. Dalej wycieczka skierowała się na Rynek gdzie na tle południowej jego pierzei wznosi się pomnik Tadeusza Kościuszki.

Jest to również replika poprzedniego monumentu z 1898 r. odsłonięta w 1980 r. Wśród wielu innych informacji Pani Ula przekazała uczestnikom, że upamiętniono tu postać nie związaną bezpośrednio z Rzeszowem niemniej ważną dla wszystkich Polaków.

Kolejnym punktem programu był Zespół klasztorny oo. Bernardynów, jeden z najcenniejszych zabytków architektury sakralnej. Pod Figurką Matki Bożej zwanej Rzeszowską upamiętniającą objawienia jakich doznał mieszczanin Jakub Ado, dzieci wysłuchały historii powstania klasztoru i sanktuarium.

Dalej na szlaku wycieczki odwiedziliśmy pomnik Leopolda Lisa-Kuli, wzniesiony w 1932 r., zniszczony przez Niemców w 1940 r. i ponownie odsłonięty w 1992 r. Obejrzeliśmy poświęconą rzeszowskiemu bohaterowi tablicę pamiątkową usytuowaną na ścianie Kościoła farnego.

Idąc dalej ul. 3-go Maja obejrzeliśmy kolejne dwie tablice pamiątkowe – pierwszą poświęconą Józefowi Piłsudskiemu umiejscowioną na ścianie kamienicy przy ul. Jagiellońskiej oraz tablicę upamiętniającą Konstytucję 3-go Maja, a widniejącą na murze kamienicy przy ul. 3-go Maja. Przy tej okazji dowiedzieliśmy się, że w Rzeszowie jest 190 tablic pamiątkowych znajdujących się wewnątrz i na zewnątrz budynków.

Po obejrzeniu i wysłuchaniu historii powstania dawnego konwentu Pijarów przeszliśmy obok Pałacyku letniego Lubomirskich do Pomnika pamięci Żołnierzy Armii Krajowej podokręgu Rzeszów. Na koniec zobaczyliśmy tablicę dedykowaną Henrykowi Dobrzańskiemu „Hubalowi” umieszczoną na froncie kamienicy przy ul. Szopena oraz tablicę poświęconą Stanisławowi Nowakowskiemu „Dziadkowi”, a usytuowaną na ścianie kamienicy położonej przy ul. Naruszewicza. Wycieczka przybliżyła dzieciom ważne miejsca na mapie historii Rzeszowa. Poszerzyła też wiedzę o rodzinnym mieście, jego bohaterach i zabytkach.