Gawędy galicyjskie- spotkanie z prof. S.S.Nicieją
30-10-2010
Wyprawa na Kresy Wschodnie z prof. Stanisławem Sławomirem Nicieją
28 października, po raz ostatni w tym roku, wysłuchaliśmy gawęd o Galicji (w ramach drugiej edycji Rzeszowskich Spotkań z Literaturą Współczesną).
Przez cały rok 2010 poznawaliśmy Galicję we wszystkich możliwych aspektach.
W formie interesujących opowieści zaproszeni goście przekazywali informacje historyczne, oprowadzali nas po galicyjskich miastach i miasteczkach, zapoznawali z kulturą i tradycjami tych terenów.
Ostatnią wspólną galicyjską podróżą była wyprawa na Kresy Wschodnie. Naszym przewodnikiem został prof. dr hab. Stanisław Sławomir Nicieja.
Profesor Nicieja jest znanym polskim historykiem i historykiem sztuki, przez dwie kadencje pełnił funkcję rektora Uniwersytetu Opolskiego, był senatorem V kadencji. Zasiadał m.in. w Polsko – Ukraińskiej Komisji do spraw Renowacji Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie i Zespole Odbudowy Cmentarza Orląt we Lwowie.
Opublikował wiele książek ( w tym monografii o Cmentarzu Łyczakowskim ), napisał ponad 400 artykułów naukowych, publicystycznych i popularyzujących historię, a także biogramów oraz artykułów biograficznych.
Naszego gościa znamy jako współtwórcę filmów dokumentalnych o Lwowie. Należy do twórców Towarzystwa Historyczno – Literackiego im. Karola Szajnochy w Opolu.
Do Wypożyczalni Muzycznej, na spotkanie z Profesorem, przybyła liczna grupa młodzieży ze szkół średnich oraz członkowie Towarzystwa Przyjaciół Lwowa.
Na świecie zawsze były wojny, ale wiek XX był wiekiem najbardziej okrutnym.
W wyniku działań wojennych nastąpiło gigantyczne przesiedlenie ludności, wędrówka ludów.
W wyniku tej eskalacji wiele miast polskich stało się miastami rosyjskimi. Ludność ze wschodu emigrowała na ziemie zachodnie. Nasz gość w swoich książkach opisuje dzieje miast, które przez wieki były polskie. Na spotkaniu mieliśmy okazję zapoznać się z najnowszą pozycją prof. Niciei: Kresowe trójmiasto. Truskawiec – Drohobycz – Borysław.
Książkę zaczyna opowieść o Truskawcu, słynnym przedwojennym kurorcie, jednym z trzech najważniejszych obok Ciechocinka i Krynicy. Zjeżdżała się tu finansjera, by odpoczywać i popijać wodę Naftusię. W kurorcie wybudowano 280 willi w stylu zakopiańskim, bauhausu, art deco. Niedaleko Truskawca, w Borysławiu, było pierwsze na świecie zagłębie naftowe, ojcem zagłębia był Ignacy Łukasiewicz. W książce nie zabrakło historii galicyjskich szejków: Glińskiego, Kurtza, Szczepanowskiego. Niektórzy z nich stworzyli możliwość wybicia się wielkim artystom. Zamawiali u nich rzeźby, sponsorowali wydawanie tomików poezji.
W swojej książce prof. Nicieja chciał pokazać, że w naszej historii obok nurtu tragicznego, martyrologicznego, wypełnionego powstańczymi klęskami, dramatem przesiedleń i wyniszczenia ludzi – jest też historia ludzi szczęśliwych. Przykładem takiego miejsca było zagłębie drohobycko – borysławskie, polskie Klondike z jego czarnym złotem - ropą naftową.
Ciekawym uzupełnieniem gawędy naszego gościa był film o uzdrowisku Truskawiec.
Dziękujemy profesorowi Stanisławowi Sławomirowi Niciei za przekazanie nam magii kresów, z ich historią, wybitnymi osobowościami i polskością.
oprac. Grażyna Nowak