Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Jacek Hugo-Bader: " Biała gorączka", "Dzienniki Kołymskie"

20 września 2012r. w Bibliotece Publicznej w Strzyżowie nasz Dyskusyjny Klub Książki spotkał sie po raz kolejny. Tym razem omawialiśmy twórczość Jacka Hugo – Badera na podstawie jego dwóch dzieł: Biała gorączka i Dzienniki Kołymskie.
Autor jest jednym z najbardziej cenionych polskich pisarzy i reporterów, zajmujących się krajami dawnego sowieckiego imperium. Został nominowany do Nagrody Literackiej NIKE, jest również współautorem filmu dokumentalnego „Jacek Hugo-Bader. Korespondent z Polszy”. Został uhonorowany nagrodą Grand Press (1999, 2003) i głównymi nagrodami Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
Jacek Hugo-Bader wprowadził nas w niemal orientalny postsowiecki świat, ukazując historie wielu ludzi, którzy na co dzień muszą zmagać się z syberyjskim klimatem, ale także z własnymi wspomnieniami „wielkiej wojny”. Trakt Kołymski to 2025 kilometrów drogi zbudowanej przez byłych więźniów stalinowskich łagrów, dla których Kołyma stała się ostatnim miejscem spoczynku. „Miałem dwadzieścia cztery lata. Dostałem dwadzieścia pięć łagru. Aresztowali mnie w dniu śmierci Stalina, 3 marca 1953 roku. – Wtedy dawali jeszcze takie wyroki? – dziwię się. – No co wy?! – wzdycha Miron Markowicz Etlis i oplata mnie jedwabnymi rzemykami przydymionych swoich spojrzeń. – Wtedy jeszcze strzelali! Kilku moich przyjaciół postawili pod murem” (J. Hugo-Bader: Dzienniki Kołymkie). Podczas podróży poznaliśmy kulturę, tradycję oraz mentalność ludzi, którzy zdecydowali się żyć w tym „Złotym Sercu Rosji”. Dzienniki Kołymskie to książka, która bardziej przypadła do gustu uczestnikom naszego klubu niż Biała gorączka. To reportaże pełne zabawnych historyjek, gawęd i dramatów ludzkich, z których zionie alkoholem i emanuje magia mądrej szamanki. Jacek Hugo-Bader przedstawia nam Rosję skorumpowaną, gdzie ludzie zmagają się z biedą, alkoholizmem i … niedźwiedziami ludojadami.
Rosja, która ujawnia nam się ze stron Białej gorączki, jest przerażającym obrazem róznorodnych dramatów ludzkich. Tytuł nawiązuje do plemienia Ewenków, zamieszkującego syberyjską tajgę i dotyczy stanu w którym po przerwaniu pijackiego ciągu, w trzeźwości przychodzi paniczny i nieuzasadniony strach. Pojawiają się halucynacje wzrokowe bądź słuchowe, które często prowadzą do masowych samobójstw. Biała gorączka to zbiór reportaży, przemyśleń autora, wywiadów z mieszkańcami z różnych zakątków państwa rosyjskiego. Jacek Hugo-Bader przedstawia nam wyznania byłych alkoholików i narkomanów, nosicieli wirusa HIV, hipisów, kloszardów, a także ludzi, którzy byli zmuszeni sprzedać własną nerkę. „Zaczęła brać narkotyki dwanaście lat temu. Miała trzynaście lat, a Larysa, jej koleżanka z podwórka, o cztery więcej. Matka Larysy handlowała prochami, więc dziewczynka podbierała jej towar ze skrytki i rozdawała na podwórku. Dzieciaki bawiły się w narkomanow. Nie potrafiły sobie wstrzykiwać heroiny, więc ją piły” (J. Hugo-Bader: Biała gorączka).
Po przeczytaniu obydwu książek jesteśmy pełni podziwu dla autora i jego śmiałej wyprawy, dzięki której zaowocowały dość przygnębiające, pełne czarnego humoru dzieła. Autor prezentuje nam smutny i przygnębiający obraz narodu pogrążonego w marazmie, obojętności i smutku, pozbawionego chęci i inicjatywy, a żyjącego wyobrażeniami o dawnej sile i potędze Cesarstwa Rosyjskiego.

Opracowała: Anna Wilk
DKK przy BPGiM w Strzyżowie