Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Hiszpańskiego epika wysoko oceniają krytycy, jest laureatem wielu prestiżowych nagród, w tym Prix Formentor w 2013 roku i kandydatem do Literackiej Nagrody Nobla w 2014.

Powieść „Zakochania” to książka niezwykła, ciężka w odbiorze, nie do końca zrozumiała, chwilami nawet nudna, wymagająca od czytelnika nieustannej uwagi i głębokiego zaangażowania w tok wydarzeń.

Spośród bohaterów na pierwszy plan wysuwa się postać redaktorki madryckiego wydawnictwa: Marii Doltz, która jest narratorem i uczestnikiem wydarzeń. Ponadto mamy do czynienia z wykładowcami akademickimi, tłumaczami, a nawet poznajemy autentyczną postać profesora Francisko Rico, wybitnego znawcy hiszpańskiej literatury średniowiecznej. Historia zaczyna się rzec można banalnym punktem wyjścia. Otóż Maria Doltz ma zwyczaj rozpoczynania dnia od wypicia kawy w lokalu, nieopodal miejsca pracy. W owej kawiarni pojawia się też codziennie para małżeńska, którą dziewczyna dyskretnie obserwuje. Ten widok staje się dla niej bardzo ważny, jest pod wielkim wrażeniem łączących parę więzi, wzajemnej miłości i przyjaźni. Małżonkowie: Luisa Alday i Miguel Desvern roztaczają wokół siebie pozytywna aurę, ciepło, spokój i ukojenie. Maria ulega swoistej fascynacji ich widokiem, gdyż dodaje jej siły, otuchy, sprawia radość, wzmacnia wiarę w sens życia, usposabia pozytywnie do otaczającej rzeczywistości.

Ale przychodzi dzień, kiedy małżonkowie nie przychodzą do kawiarni. Dziewczyna nie może o nich zapomnieć, a po paru miesiącach dowiaduje się, że Miguel został bestialsko zamordowany.  „Zakochania” nie mają jednak nic wspólnego z kryminałem. Morderstwo jest początkiem dla całej treści, a Maria obsesyjnie coraz bardziej przybliża się do historii życia pary, widywanej w kawiarni i ich przyjaciela Javiera Diaz-Vareli. Podziw wzbudza mistrzostwo Mariasa, objawia się na wielu płaszczyznach, m.in.: w tworzeniu literatury z literatury, którą wyzyskuje w sposób kreatywny. Fabułę książki hiszpański twórca prowadzi w kanwie fragmentu monologu Makbeta, drastycznej sceny z „Trzech Muszkieterów” i opowiadania Balzaca „Pułkownik Chabert : książek do których odwołują się bohaterowie, wciągając tym samym czytelnika w ciemne zakamarki psychiki wykreowanych postaci. Pisarz także z wirtuozerią manipuluje czytelnikiem, przedstawiając mu różne wersje wydarzeń, zmieniających postrzeganie bohaterów. Przeprowadza przy tym dokładną wiwisekcję umysłu. Bieg wydarzeń do samego zakończenia jest nieprzewidywalny. Mamy tu do czynienia z intrygującą opowieścią o winie i karze, odpowiedzialności za innych, o możliwości kreowania ich życia, o zależności, roli przypadku w życiu i bezbłędnie przygotowanym planie, który do końca pozostaje częściowo sekretem.

W niekończących się dialogach, analizach, introspekcjach, retrospekcjach, w bezmiarze rozmyślań, domysłów i refleksji Marias snuje opowieść o kolejach ludzkiego losu, o miłości, walce emocji ze zdrowym rozsądkiem. Kunszt pisarza ujawnia się w interesującej technice, która oscyluje pomiędzy monologiem wewnętrznym, a strumieniem świadomości.

„Zakochania” warto przeczytać polecam.

                                                           Zofia Godek- Łopatkowa