Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

 

O dwóch, różnych światach dziewczyn i chłopaków rozmawialiśmy podczas styczniowego spotkania DKK „Książkołaki”. Temat wzbudził wiele emocji wśród klubowiczów, a wszystko za sprawą książki Sławomira Hanka – „Dziewczyny i chłopaki. Niepotrzebne skreślić”, wydanej przez wyd. Skrzat.  Lektura okazała się pretekstem do rozmów o relacjach rówieśniczych w szkole i w domu. Okazało się, że autor świetnie i prawdziwie pokazał dwie strony medalu, dwie perspektywy, zachowując jednak obiektywizm.W jednym z wywiadów autor opowiada o tym jak zostałm pisarzem:

„Zacząłem już w podstawówce. Pierwsza „powieść” wypełniła cały 60-kartkowy zeszyt. Były nawet ilustracje! Kilkuletnia działalność w zespole „SPIRALA”  zaowocowała kilkudziesięcioma tekstami. Nawet w wojsku stworzyłem kabaret, który zdołał wystawić pełny, półtoragodzinny program. Przez całe życie  pisałem okolicznościowe wiersze i toasty.  Do prawdziwego zmierzenia się z prozą nakłoniła mnie moja, wówczas ośmioletnia, córka. Pewnego dnia zwróciła się do mnie słowami: „tato, mógłbyś dla mnie napisać książkę”. No więc się zawziąłem i napisałem.” [(http://www.raciborz.com.pl/s-hanak-o-dziewczynach-i-chlopakach-w-swojej-ksiazce,30517.html)]

Oprócz pisania interesuje się lotnictwem, a w wolnym czasie uprawia bonsai. Inspiracje autor czerpie z życia, z opowieści swojej córki, a także z własnej wyobraźni. W swojej książce ukazał dwa światy, które nieustannie rywalizują ze sobą, ale tak naprawdę uzupełniają się. Poznajcie Martynę i Smalca – trzecioklasistów, którzy tworzą dwa, zwalczające się obozy – dziewczyn i chłopaków. 

Zabawne przygody dzieci zostają przedstawione z dwóch perspektyw – Martyny i jej przyjaciółek, które nieustannie podejrzewają bandę Smalca o wymyślanie coraz to nowych niebezpiecznych intryg. Już na pierwszych stronicach narratorzy jasno określają na czym polega bycie dziewczyną i chłopakiem, podkreślając niezrozumienie dla drugiej strony. Smalec uważa, że jego koleżanki są słabsze, płaczliwe i „jedyne, co je interesuje, to jakieś dziecinne naklejki, kolorowe gumki, spinki i inne ozdóbki, a niektóre to nawet jeszcze gadają o lalkach” (s. 9). Dziewczyny również nie oszczędzają męskiego grona w swoich przemyśleniach: „W głowach im tylko głupoty. Nic, tylko by ganiali, wrzeszczeli i łazili po drzewach. (…) Oni są tacy dziecinni. Nie wiedzą nawet, kim chcą być w przyszłości” (s.8 -9). Wzajemna niechęć jest przyczyną wielu zabawnych i humorystycznych sytuacji, spisków i pomyłek. Zarówno Smalec i jego ekipa jak i obóz Martyny wyciągają pochopne wnioski, a nieustanne podsłuchiwanie drugiej strony rodzi wiele konfliktów i niespodzianek. Czy uda się pogodzić zwaśnione obozy? Czy dziewczyny udaremnią plany wysadzenia szkoły przez chłopców? Czy znajdą jednak wspólny język?

Budowanie muru niechęci między dziewczynami i chłopakami bierze się tak naprawdę ze stereotypów, nieznajomości tej drugiej płci. Gdy Smalec, czyli Grzesiek i jego koledzy poznają bliżej swoje koleżanki, rozmawiają z nimi, przekonują się, że dziewczyny są do nich podobne, mogą mieć ciekawe zainteresowania jak Martyna, która chce zostać archeologiem i uwielbia wspinać się po drzewach. Smalec natomiast, to zapalony wielbiciel lotnictwa i jego historii, a jego opowieści wzbudzają szacunek w Martynie.  

Dużym plusem powieści jest jej szata graficzna imitująca zeszyt w linię, czyli taki szkolny notatnik czy pamiętnik, w którym bohaterowie opisują zabawne przeżycia i przygody. Narracja Martny i Smalca również zostaje zróżnicowana przez wybór odpowiedniej czcionki.  Język powieści jest prosty, a kreacje postaci są zabawne, wzbudzające sympatię w czytelniku.

Klubowicze zgodnie przyznali, że w ich środowisku rówieśniczym również powstają „obozy” dziewczyn i chłopaków. Dzieci przytaczały zabawne sytuacje z życia, podkreślając jednak, że nie można innych oceniać ze względu na stereotypy czy płeć. Wspólnie wypisaliśmy cechy charakterystyczne bohaterów książki Sławomira Hanaka, pokazując ich wady i zalety. 

To nie koniec przygód Smalca i Martyny, autor pokusił się o napisanie drugiej części ich niezwykłych przygód – „Dziewczyny i chłopaki. Właściwe podkreślić”. Książka Sławomira Hanaka to świetna propozycja dla każdego, kto chce poznać ten drugi, wydawałoby się całkowicie inny, pokręcony świat przeciwnej płci.

 

*Fragment wywiadu „S. Hanak o dziewczynach i chłopakach w swojej książce” pochodzi ze strony: http://www.raciborz.com.pl/s-hanak-o-dziewczynach-i-chlopakach-w-swojej-ksiazce,30517.html

*Cytaty z książki S. Hanak, Dziewczyny i chłopaki. Niepotrzebne skreślić, wyd. Skrzat, Kraków 2013.

 

 

Oprac. Marcelina Janisz