Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

14 marca 2016 r. w Saloniku Literackim przy MiGBP w Tyczynie odbyło się kolejne spotkanie Dyskusyjnego Klubu Książki. Wraz z główną bohaterką powieści Małgorzaty Gutowskiej-Adamczyk pt. „Podróż do miasta świateł” – Różą z Wolskich - poznajemy Paryż z końca XIX wieku. Róża jako kilkunastoletnia dziewczynka razem z matką Krystyną wyjeżdża z Polski do wuja mieszkającego we Francji. Tam Polki są świadkami historycznych wydarzeń: wystaw światowych, rodzącej się Komuny Paryskiej, doświadczają biedy, ale i – dzięki wydawałoby się błahej umiejętności haftowania – poznają smak dobrobytu. W tej atmosferze rodzi się malarski talent Róży, poznaje ona uznanych malarzy, dokonuje pierwszych samodzielnych wyborów (nie zawsze odpowiadających matce). Rozwija się także dziecięca miłość Róży do księcia Rogera de Vallenord. W powieści jest też wątek współczesny. Otóż Nina – uznana historyk sztuki – zostaje poproszona przez Igę Toroszyn (którą czytelnicy znają z „Cukierni pod Amorem”) o wyjaśnienie zagadki, czy portret hrabiego Tomasza Zajezierskiego, który znajduje się w pałacu w Gutowie, jest oryginalną pracą znanej malarki Rose de Vallenord, czy jej wierną kopią. W tym celu Nina często podróżuje do Gutowa, rozmyślając nad relacjami z własną matką. Losy głównych bohaterów są dla autorki pretekstem do przekazania czytelnikom wielu ważnych treści. Na kartach pierwszego tomu tej powieści poznajemy nie tylko historię Paryża, ale również m.in. narodziny impresjonizmu, modę tamtego okresu, obowiązujące kanony towarzyskie i rodzinne. Podczas marcowego spotkania DKK skupiłyśmy się na widocznych w powieści relacjach matka-córka. Komentowałyśmy zachowanie zarówno Krystyny, jak i Ireny (matki Niny) oraz ich wpływ na życie córek. Roża jest kolejną znaną nam postacią literacką, dla której tak licząca się wolność nie ułatwiła jej życia, a wręcz je skomplikowała („Bezgraniczna wolność nie istnieje”), skoro malarka zdobyła się na refleksję: „Nieczyste sumienie jest piekłem za życia”. W naszych rozmowach pojawił się również Roger de Vallenord, który tylko z obawy przed wydziedziczeniem przez ojca, przed życiem w ubóstwie, porzucił Różę i ożenił się z kobietą, którą wybrała mu rodzina.

Agnieszka Rożek-Janda Moderator DKK w Tyczynie