Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Ciągle poszerzamy katalog przeczytanych już, w ramach DKK książek. Tym razem skupiliśmy się na powieści Marcina Szczygielskiego „Teatr Niewidzialnych Dzieci”.

przyznać, że jest to książka niezwykle ciekawa i poruszająca, ale też trudna. Po pierwsze dlatego, że opowiada o dzieciach z Domów Dziecka. Po drugie natomiast, toczy się w bardzo trudnych czasach – latach 80-tych. Mamy tam więc PRL, Solidarność, wybuch stanu wojennego oraz bardzo różne poboczne tematy, które wiążą się z tym okresem. W tym wszystkim są dzieci, pokrzywdzone przez los, które nie mają własnych rodzin, mieszkające w Domu Dziecka. Trzeba przyznać, tematyka trudna nawet dla dorosłych. Jednak pan Szczygielski postarał się, aby język trafiał właśnie do dzieci i młodzieży. Pokazując tamte trudne czasy, nie stroni od chwil pozytywnych, przyjemnych. Jest to zatem również opowieść o dziecięcych przyjaźniach, radościach, wyobraźni. Głównym bohaterem, który występuje można powiedzieć, w roli naszego przewodnika, jest Michał. Jego rodzice zginęli w wypadku, babcia zmarła, a On od tej pory mieszka w Domu Dziecka. Wydaje się, że zdołał się do tej sytuacji przystosować i pogodzić się z nią. Jednak, kiedy okazuje się, że z placówki odchodzą najważniejsze dla Michała osoby – przyjaciel i ukochana ciocia, świat chłopca wali się w gruzy. Nikt nie potrafi do niego dotrzeć. Na szczęście dzięki interwencji byłej już opiekunki, zostaje przeniesiony do innej, lepszej placówki. Przypominającej bardziej nawet prawdziwy, rodzinny dom niż Dom Dziecka. Przebywające tam dzieci, podobnie jak Michał, mają za sobą trudne, często traumatyczne przeżycia. To właśnie w tym miejscu, chłopiec odnajduje namiastkę domu, spotyka przyjaznych ludzi, może się czuć lubiany i akceptowany. Tam również poznaje Sylwię – czternastolatkę, kochającą teatr, kontrowersyjną, buntowniczkę, ale w głębi serca kruchą i wrażliwą. Oboje zakładają teatr, który ma nosić nazwę „Teatr Niewidzialnych Dzieci”. Ich pierwsza sztuka, „Solidarność Niewidzialnych”, ma opowiadać właśnie o dzieciach z Domu Dziecka. W realizację projektu angażują się wszyscy wychowankowie. Premiera jest zaplanowana na 13 grudnia 1981 roku. Jednak tego dnia rano, Polskę obiega wiadomość, że został wprowadzony stan wojenny. Dzieci są jednak zdeterminowane i postanawiają, że jeśli nie w domu dziecka to w pobliskim Lublinie, ale sztuka musi zostać pokazana. Podejmują wielki trud, aby dotrzeć do miasta. Nie rozumieją, jak bardzo jest to dla nich niebezpieczne. Sztuka owszem, zostaje pokazana, chociaż nie w całości, jednak konsekwencje tych decyzji są tragiczne. Niestety tym razem nie ma happy endu. „Teatr Niewidzialnych Dzieci” to książka, która chwyta za serce. Nawiązuje do trudnych czasów, ale jednocześnie pokazuje takie wartości jak przyjaźń, lojalność, odpowiedzialność za drugą osobę. Wartość tej książki powinien potwierdzać również fakt, iż zdobyła ona I Nagrodę w IV Konkursie Literackim im. Astrid Lindgren na współczesną książkę dla dzieci i młodzieży. Powieść przeznaczona jest dla młodych odbiorców, jednak równie dobra będzie dla dorosłego czytelnika.

Agnieszka Wąsacz