Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

 

 

Książka Idy Linde „Jeśli o tobie zapomnę, stanę się kimś innym” skłoniła nas do próby odpowiedzi na pytania jak mocno jesteśmy zakorzenieni w dzieciństwie i dlaczego tak trudno pogodzić się ze stratą dziadków, którzy nam to dzieciństwo przypominają?

 

Tak naprawdę nigdy nie jesteśmy w stanie pogodzić się ze stratą kogokolwiek. To właśnie dzieciństwo w późnej starości pamiętamy najlepiej.

 

Wnuczka i dziadek cierpią po utracie babci i nie mogą się pogodzić z jej śmiercią. Pamięć o niej zapisują w obrazach, kolorach, barwach, zdjęciach. Dziadek żyje z przeczuciem własnej śmierci – przypomina Emilia Polak.

 

Książka sprawia, że czytający dociera nagle do własnych wspomnień i może potwierdzić, że w tej prozie jest uchwycona prawda przeżycia straty i prawda doświadczenia miłości – dodaje Stanisława Czernik. Proza warta przeczytania, chyba dobrze przetłumaczona, bo przekonująca, zarówno w warstwie stylistycznej, formalnej i treściowej – uzupełnia.

 

Nasza pamięć o zmarłych dziadkach sprowadza się do zdjęć, pozostałych przedmiotów, czasem powiedzonek i anegdot:

 

Wiesław Telega: Pamiętam moją babcię, która z czułością wspominała „nieboszczkę Austrię”.

Barbara Tora: Mój dziadek miał sążniste, sumiaste wąsy, które pyszniły się na jego wesołym obliczu.

Zofia Wojdyła: Moja babcia była działaczką polityczną i społeczną, co nie stanowiło reguły w tych czasach.

Zgoła odmienne losy kobiet lat 30. i 50. dwudziestowiecznej wsi przedstawiła Emilia Polak w najnowszych opowiadaniach, które ma zamiar opublikować wspólnie z Bogusławem Kotulą (synem Franciszka). Wielkie emocje wzbudziły zwłaszcza: „Krwotok po porodzie” i „Listonosz”. Te literackie obrazki są tak drastyczne i naturalistyczne, że Emilię Polak śmiało można nazwać Emilem Zolą 21 wieku.

 

Spotkanie odbyło się 11 września 2017 r. w ramach DKK „Liberatorium.

 

 

 

Ida Linde „Jeśli o tobie zapomnę, stanę się kimś innym"

 

         Ida Linde przedstawia w powieści dwoje ludzi – wnuczkę i dziadka, którzy cierpią po utracie babci i nie mogą się pogodzić z jej śmiercią. Pamięć o niej zapisują w obrazach, kolorach, barwach, zdjęciach. Wnuczka widzi babcię w swej wyobraźni patrząc na spracowane ręce i pomarszczoną twarz dziadka. Chcą razem pozostawić przy życiu umierających. Oboje chcieliby wznieść się ponad pole grawitacyjne by fruwać. Dziadek mówi jej, że za jakiś czas to i on przeniesie się tam na górę.

Ich życie to ciągłe wspomnienia i częsta bezsenność. Wnuczka rozmyśla i twierdzi, że dziadek musi żyć wiecznie. W przeżycia wkrada się strach, od którego nie można się uwolnić. Są też: złość, wściekłość, rozczarowanie, bezsilność – na co nikt nie ma wpływu. Wnuczka obserwuje pogarszający się stan zdrowia dziadka. Jej opieka skupia się na słabnącym człowieku plującym krwią. Czuwa przy nim, lecz w pewnym momencie, stwierdza, że jest taki zimny. Wie że umarł, a z jej piersi wyrywa się bolesny krzyk – by wracał.

Linde zastanawia się jak zatrzymać bliskość, by jej nie utracić.

Autorka przedstawia w powieści kilka wymiarów podróżowania – w głąb siebie, w głąb innych, w głąb ich przeżyć. W każdym rozdziale używa metafory w taki sposób, że czytający musi się bardzo skupić, by zrozumieć, że powstaje nowa całość o zabarwieniu emocjonalnym.

                                                                                                                                                

Emilia Polak DKK „Liberatorium” MBP w Jaśle