Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Przyzwoitość pojedynczego człowieka – „Dom pod Lutnią” Kazimierz Orłosia

18 grudnia 2017 r. w Dyskusyjnym Klubie Książki „Liberatorium” Miejskiej Biblioteki Publicznej w Jaśle rozmawialiśmy o książce Kazimierza Orłosia „Dom pod Lutnią”. Gościem spotkania był Wiesław Setlak, krytyk, recenzent literacki i entuzjasta pisarstwa Kazimierza Orłosia. Przyniósł ze sobą Historię "Cudownej Meliny", opowiadającej perypetie związane z publikacją powieści sprzed lat. Wspomniał, że z Kazimierzem Orłosiem spotkał się osobiście w 2015 r. w Olsztynie na Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej: „Marek Nowakowski i inni...”.

Jestem pod ogromnym wrażeniem nie tylko prostoty pisarstwa Orłosia, ale jego ogromnej kultury osobistej. Skłoniło mnie to do napisania artykułu naukowego, który ukaże się niebawem – powiedział Wiesław Setlak. Początków pisarstwa upatruję w olbrzymiej kumulacji emocji i strachu przed ich implozją. W prozie zaznaczają się dwa wyraźne nurty: polityczno-satyryczny i psychologiczno-obyczajowy – dodaje. „Dom pod Lutnią” wzbudził różne odczucia, a zwłaszcza główny bohater – Józef Bronowicz.

Jedni zarzucają mu brak odpowiedzialności, inni wręcz przeciwnie uważają go za mężczyznę z krwi i kości.

To idylliczny landszafcik, który czyta się bardzo dobrze – uważa Teresa Furmanek-Wnęk.

Powieść Orłosia jest opowieścią mądrą i optymistyczną. Mimo załamania wielu wartości, zniszczenia i krzywdy ludzkiej, pokazuje że odrodzenie cywilizacji i więzi międzyludzkich jest możliwe. Kiedy skompromitowały się mity patriotyzmu, wielkiej, niezwyciężonej Ojczyzny a nawet Boga i honoru, kiedy legły w wojennych gruzach wyobrażenia o bohaterach, pozostała jeszcze osobista godność i przyzwoitość pojedynczego człowieka. I na tym fundamencie można zbudować życie dla siebie i innych – czytamy w recenzji Stanisławy Czernik.

Godny uznania jest fakt, że autor pisząc swoje powieści zawsze operował materiałem z autopsji – dodał na zakończenie

Wiesław Setlak