Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Godzinami o książkach – „Księga snów”

W środę, 14 lutego w Filii Nr 2, spotkały się członkinie Dyskusyjnego Klubu Książki dla Dorosłych. Tematem rozmowy cyklu „Godzinami o książce” była powieść Niny George pt. „Księga snów ”.

„Księga snów” to przeplatająca się historia trójki bohaterów, których losy krzyżują się i rozchodzą wielokrotnie. Poszczególne wydarzenia poznajemy z perspektywy: głównego bohatera - Henriego, leżącego w szpitalu w śpiączce, Sama, jego trzynastoletniego syna o niesamowitych zdolnościach wyczuwania rzeczy, których zwykli ludzie nie dostrzegają, oraz Eddie, miłość życia Henriego, do której nie potrafił się przyznać. Te trzy portrety tworzą barwną całość, dzięki której poznajemy nie tylko teraźniejszość, ale i przeszłość. Jest to więc opowieść o samotności, która staje się udziałem każdego z trójki bohaterów , choć każdy doświadcza jej na innej płaszczyźnie. Jest to także opowieść o miłości, o wierze, o zaufaniu. Może to wcale nie jest przypadkowe ze spotkanie to miało miejsce w Walentynki, kiedy często nawet podświadomie sięgamy pamięcią w szczególne momenty w naszym życiu. "Miedzy życiem a śmiercią istnieje świat, którego stąd nie widać" Czy decyzje mają wpływ na całe nasze życie ? Czy gdybyśmy mogli cofnąć czas, czy nasze wybory byłyby inne? ; Co dzieje się z człowiekiem zawieszonym pomiędzy życiem a śmiercią…, Czy nas słyszy, czy coś odczuwa? Na ile ważna jest nasza obecność, dotyk, zapach i czy istotne są słowa mówione do znajdującej się w zawieszeniu pomiędzy bytami osoby? - tymi pytaniami rozpoczęła spotkanie moderator grupy. Nina George sugestywnie prowadzi nas przez intensywne marzenia Henriego, kreowane barwne obrazy, zaskakująco zmieniające się scenariusze zdarzeń a wszystko to dzieje się gdy jest w śpiączce. - „W snach Henriego zdarzenie każde ma kilka dróg: tę, którą podążał, ale i te, które mogły się zdarzyć – głos zabrała Grażyna Henry już na początku podjął decyzję, która zaważyła na całym jego życiu. Bo poszedł pracować jako korespondent wojenny, spotkało go wiele okropności - powiedziała pani Jola. I dodała : A to jest naukowo udowodnione, że gdy człowieka spotyka wiele okropności przez dłuższy okres czasu, ewentualnie, jeżeli dziecko od urodzenia nie jest kochane, to nie ma szans na miłość. To dziecko taką miłość odrzuca i niszczy siebie i ludzi, którzy obdarzyli go miłością. _ Czy Henry potrafił kochać? Czy był gotowy założyć rodzinę? – zapytała kolejna klubowiczka. - „Każde doświadczenie pozostawia ślad. A szczególnie u tych, którzy walczą i potem wracają do domu. Jakim trzeba być człowiekiem, by wrócić z wojny i przejść do życia codziennego? – zastanawiała się pani Janina. Henry być może nie był gotowy na rodzinę. On nie chciał prowadzić innego życia. Prowadził takie, jakie mu odpowiadało – dodała. Być może dojrzał jedynie do tego, by poznać syna”. Drugi wątek, który został poruszony to wątek Samuela, nastoletniego syna bohatera, który posiada bardzo niezwykły dar- czytania ludzkich emocji za pomocą barw. Synestezja to choroba, która łączy wrażenia odbierane przez jedne ze zmysłów z doznaniami związanymi z innymi zmysłami. Obok więzi z ojcem buduje całkiem nową relację z dziewczynką w śpiączce. Autorka przekroczyła nieprzekraczalne. Bo jeśli chodzi o śpiączkę, to jeżeli budzi się człowiek to zawsze z jakąś wadą albo traci pamięć. Nigdy nie ma tak, że budzi się zdrowy, zawsze coś zachodzi, bo jednak są zmiany w mózgu – powiedziała pani Jola. A następnie dodała - Umberto Eco, w jednej ze swoich książek „ Tajemniczy płomień królowej Loany”, tak pisze: „Kłopotliwe jest ponowne oglądanie świata, do którego wchodzi się po raz pierwszy. To tak jakby wracało się z podróży do nowego, nie własnego domu…” Tak autor mówi o człowieku, który się obudził ze śpiączki. „Wiele lepiej wiemy, co się dzieje na Księżycu niż w naszej głowie” Nina George oprócz tematu śpiączki, snów i ich wpływie na nasze życie, skłoniła nas do zastanowienia się nad problemem prawdy i kłamstwa, gdzie przebiega ich granica. Zarówno Henri, jak i Eddie nie potrafią zdobyć się wobec siebie na szczerość. A matka Samuela, dlaczego ucieka się do kłamstwa? W „Księdze snów” każdy z bohaterów zataja jakąś prawdę. „…czasem życzę nam obojgu, żebyśmy choć jeden raz potrafili zdobyć się wobec siebie na szczerość. (…) zawsze mamy jakiś wybór. Nic się nie dzieje tak po prostu. Każdy podejmuje decyzje. Można skłamać albo powiedzieć prawdę”. „Moja miłość była silniejsza niż potrzeba bycia kochaną. Jednak ją odrzucił, a to było gorsze niż jego obojętność. (…) Nie chciał mnie, ale wypisał mi to upoważnienie. Jestem za niego odpowiedzialna w razie wypadku. Ze mną można umierać. Ale nie żyć.” _ Bo on się nigdy na niej nie zawiódł wtedy gdy pracowali a ona z kolei na nim – powiedziała pani Grażynka I dodała: - On wiedział na co ją stać, wiedział, że może na niej polegać a jednocześnie to było egoistyczne, bo obciążał ją tym, wypełniając tę ankietę. Nie myślał, ze będzie ciężarem w takiej sytuacji. W imię tej przyjaźni, tego co przeżyli i wspólnej pracy – nie mogła mu odmówić – zakończyła swoją wypowiedź klubowiczka. „Nienawidzę kłamać, ale robię to bezwiednie, jakbym sama nie znała prawdy” Dlaczego mama Samuela ucieka się do kłamstwa? – zadała pytanie moderatorka - „Czy miała powiedzieć – jest to twój ojciec, który Cię nie chce, który nigdy do ciebie nie chciał się przyznać?. Myślę, że matce ciężko byłoby coś takiego powiedzieć – zabrała głos pani Grażyna. – Wolała z dwojga złego nie rozmawiać na temat jego ojca niż powiedzieć mu prawdę. Wysłała mu usg, ale on nie zareagował. To są jego decyzje, doświadczenia. Bojaźń przed uczuciem a poza tym jako korespondent wojenny miał w sobie obraz traumy – zakończyła swoją wypowiedź. Z kilku powyższych cytatów, odczytanych podczas spotkania, zrodziła się ożywiona dyskusja, która była emocjonująca i obejmowała wiele innych wątków, które Nina George wplotła w historię bohaterów powieści. „Wiele pytań można byłoby zadać, w zależności w jakim miejscu jesteśmy, co czytamy, jak w daną historię wejdziemy. Czy nie na tym polega magia literatury? – podsumowała moderatorka środową dyskusję. „Książki to jedyne dzieła sztuki, które powstają dopiero w chwili, gdy sa czytane, w głowach i duszach odbiorców. Lektura na pewno nie łatwa ale warta przeczytania!