Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Tara Conklin w swej debiutanckiej powieści z 2013 roku przenosi czytelnika na południe Stanów Zjednoczonych, do XIX-wiecznej Wirginii i w czasy współczesne na nowojorski Manhattan. Głównymi postaciami ,,Służącej” są dwie młode kobiety, z dwu różnych światów i czasów: dwudziestoczteroletnia prawniczka z Nowego Jorku, córka malarza Oscara – Caroline (Lina) Sparrow i siedemnastoletnia niewolnica i malarka – Josephine z majątku Bell Creek. Zdolna, ambitna i zdeterminowana Lina podejmuje się niezwykle trudnej i niebezpiecznej (jak się później okazuje) sprawy o wielomiliardowe (?) odszkodowanie dla potomków amerykańskich niewolników. Proces ma być przygotowany perfekcyjnie i ma wstrząsnąć opinią publiczną. Zbierając materiały do sprawy Lina wchodzi w czas miniony, natrafia na ślad niewolnicy Josephine i poznaje jej życie. Z listów dowiaduje się, że w 1852 roku niewolnica przygotowuje się do ucieczki z dworu Bell Creek. Decyzja o opuszczeniu majątku jest niezwykle trudna dla Josephine, bo jest ona świadkiem powolnej i strasznej śmierci swej pani Lu Anne Bell. To dziedziczka Lu Anne dała dziewczynie szansę lepszego życia i pozwoliła jej rozwijać talent malarski. O takim traktowaniu inne niewolnice mogły tylko pomarzyć. Ostatecznie Josephine ucieka z Bell Creek i w tym samym roku umiera. Lina za wszelką cenę pragnie znaleźć potomków ciemnoskórej niewolnicy. Kiedy poznaje Jaspera Battle, muzyka z Nowego Jorku dowiaduje się, że jest on praprapraprawnukiem Josephine Bell. Prawniczka namawia Jaspera, aby wystąpił w roli ,,głównego wnioskodawcy w zbiorowym pozwie o zadośćuczynienie za historyczne krzywdy instytucjonalnego niewolnictwa w Stanach Zjednoczonych”. Battle zgadza się na wystąpienie w procesie. Jednak niespodziewanie zleceniodawca wycofuje się ze sprawy. Dlaczego? ,,…Musimy zaczekać na właściwy moment…”. Proces zostaje przerwany i odłożony w czasie. ,,Służąca to nie tylko powieść o krzywdach zniewolenia, ale także o miłości, sztuce, rodzinnych dramatach i skrywanych głęboko tajemnicach, o samotności, odrzuceniu, zdradzie i o tym, co gotowa jest poświęcić kobieta w imię zyskania wolności. Powieść Tary Conklin pozostawia czytelnika z zakończeniem otwartym. Autorka sygnalizuje, że niewolnictwo nadal istnieje w świecie, może bardziej ukryte, bo niesankcjonowane prawem jak w XIX wieku w Ameryce. Uważam, że słusznie ,,Służącą” uznano bestsellerem ,,New York Timesa” i jedną z najlepszych książek 2013 roku w rankingu goodreads.com.

Stanisława Suszyło