Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Catrin Collier: "Ostatnie lato", Jacek Dehnel: "Balzakiana"

Tematem do rozmowy Pań z Dyskusyjnego Klubu Książki były dwie książki Ostatnie lato Catrin Collier oraz Balzakiana Jacka Dehnela

 Ostatnie lato to opowieść, w której teraźniejszość miesza się z przeszłością. Inspiracją dla autorki były losy jej babki Marthy Gertrude Salewski, z domu Plewe, która podczas ostatniej wojny utraciła ukochane osoby i dom w Prusach. Głowna Bohaterka powieści 86-letnia Charlotte, mieszkająca w Ameryce postanawia odwiedzić przed śmiercią swoje rodzinne strony koło Olsztyna. Wybiera się tam ze swoją zbuntowaną wnuczką Laurą. Runął Mur, Niemcy zjednoczyły się, zmieniła się Polska. Przeszłość- to stare pamiętniki młodziutkiej Lottie, która właśnie skończyła 18 lat i wchodzi w dorosłe życie. To opis życia w majątku w Prusach Wschodnich, wojny, ucieczki i nowego życia w powojennych Niemczech.
Dla Jacka Dehnela inspiracją była lektura komedii ludzkiej Honoriusza Balzaka. Na 400 stronach w czterech nowelkach autor uwspółcześnił niektóre motywy
z dwudziestowiecznego cyklu powieściowego. Od Balzaka pewnie zaczerpnął dyskretne poczucie humoru, spoufalonego z czytelnikiem wszechwiedzącego narratora, postacie przechodzące z utworu do utworu, kobiety w wieku balzakowskim…Podobieństw do balzakowskiej Komedii ludzkiej jest w tej książce sporo. Nie mniej jednak Balzakiana podobnie jak Komedia z założenia mają być społecznym freskiem, portretowanego z perspektywy losów naiwnych jednostek, które Dehnel podobnie jak Balzak poddaje, dramatycznym w skutkach, konfrontacjom. To smutne nowele, ale dzięki specyficznemu dowcipowi pisarza, nie odbiera się ich jako literatury ponurej. Jest tu historia córki kupca bławatnego, która wżeniła się we wschodzącą gwiazdę malarstwa, ale awans społeczny nie był kluczem do szczęścia. Jest historia nieszczęsnej Tońki, w której rodzeństwo widziało worek pieniędzy, a nie człowieka i, gdy ta zaniemogła przerzucali się biedaczką, jak starym sprzętem, którego wyrzucić szkoda, ale trzymać też nie ma po co. Jest i historia potomka podupadłej arystokracji, który żył z edukowania córek nowobogackich. Jest i historia zapomnianej gwiazdy piosenki, którą na siłę postanowiono odgrzać.
Obydwie książki pomimo różnic ogromnie podobały się czytelniczkom, przed którymi  już nowe książkowe wyzwanie.
Elżbieta Raus