Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Akcja sprzątania Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie – relacja

Akcja sprzątania Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie
 

W dniach 26–28 października br. grupa bibliotekarzy ze Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich została zaproszona do wzięcia udziału w corocznej akcji Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich Oddział w Rzeszowie, poszukiwania oraz porządkowanie grobów przedwojennych polskich dziennikarzy, literatów i ludzi związanych z kulturą, którzy spoczywają na Cmentarzu Łyczakowskim i Janowskim we Lwowie.
 

Naszą Bibliotekę reprezentowały Małgorzata Zaremba, Barbara Balicka i Magdalena Bester, które wraz koleżankami z bibliotek terenowych Agnieszką Rogalą, Elżbietą Augustowską i Marią Pałac oraz dziennikarzami i przedstawicielami IPN sprzątały i zaznaczały biało-czerwonymi wstążkami zaniedbane, zniszczone i opuszczone groby polskie.

Udało nam się zapalić znicze nie tylko na grobach Marii Konopnickiej, Gabrieli Zapolskiej i Władysława Bełzy, ale odnaleźć grobowiec rodziny Poli Gojawiczyńskiej i zmarłego w 1882 roku Domicyana Mieczkowskiego, powstańca listopadowego i styczniowego, pisarza historyczno-religijnego, pracownika lwowskiego Ossolineum. Co ciekawe w zbiorach WiMBP znajdują się wydane w 1861 roku „Obrazy historyczne z czasów Stanisława Leszczyńskiego z odcieniami obyczaju i charakteru ludzi”, jego autorstwa. Spośród wielu znaczących dla kultury polskiej nazwisk, które niekiedy z trudem udaje się odczytać, udało nam się dostrzec nazwisko prof. dr Leona Hr. Pinińskiego, wybitnego prawnika i wykładowcy Uniwersytetu Jana Kazimierza, a także autora dziewiętnastu publikacji poświęconych historii literatury, sztuki i muzyki , który liczną swoją kolekcję dzieł sztuki, (w tym 350 obrazów, głównie dzieł malarstwa włoskiego i holenderskiego) ofiarował na rzecz Komitetu Odnowy Wawelu i Ossolineum. Trudno nie wspomnieć o Sygurdzie Wiśniowskim, polskim pisarzu, reportażyście, tłumaczu i podróżniku, którego grobem opiekują się rzeszowscy dziennikarze, a którego felietony bardzo cenił Henryk Sienkiewicz i Maria Konopnicka. Znalazłyśmy także grobowiec Józefa Kallenbacha - jak ustaliłyśmy później - zmarłego w Krakowie w 1929 roku  polskiego historyka literatury, wydawcę, profesora i rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego, którego szczątki zostały przeniesione do Lwowa, jako miasta wybranego przez niego na miejsce spoczynku. Co dla nas ważne Józef Kallenbach w Warszawie był dyrektorem Biblioteki Ordynacji Krasińskich, sprawował także stanowisko dyrektora Muzeum i Biblioteki Czartoryskich w Krakowie, należał do kuratorów biblioteki w Kórniku, był m.in. prezesem komitetu sprowadzenia zwłok Juliusza Słowackiego do Polski.

Nasze impresje związane z pobytem na Łyczakowie związane były nie tylko z niezwykłą atmosferą i malowniczością tej najstarszej zabytkowej nekropoli Lwowa, ale z ogromnymi potrzebami troski o polskie groby pozostałe na Wschodzie. Mamy nadzieję, że nasz wkład pracy przyczynił się do zachowania ich nie tyle przed niszczącym działaniem natury, ale przede wszystkim przed niepamięcią.
 

Pobyt we Lwowie dla nas nie byłby pełny, gdybyśmy nie odwiedziły chociaż jednej z zaprzyjaźnionych z WiMBP Bibliotek. Odwiedziłyśmy więc Lwowską Obwodową Bibliotekę dla Dzieci, której  przekazałyśmy przywiezione przez nas polskie książki dla dzieci. Dzięki serdecznemu przyjęciu przez Olenę Kremnovą mogłyśmy zapoznać się nie tylko z organizacją biblioteki przy ulicy Winniczenki 1, ale także z imponującą działalnością upowszechnieniową na rzecz młodych czytelników, którą prowadzą ukraińskie biblioteki. Warto przypomnieć, że od 2015 roku Lwów ma Status Miasta Literatury, według prowadzonego przez UNESCO programu Miast Kreatywnych, co oznacza nie tylko rozwój turystyki literackiej, ale popularyzację na świecie ukraińskich osiągnięć kulturalnych. Biblioteki w umiejętny sposób włączają się do tego programu, promując książkę i czytelnictwo, a także podejmując współpracę z wieloma zagranicznymi bibliotekami, w tym przede wszystkim z polskimi.
 

Dziękujemy bardzo wszystkim rzeszowskim bibliotekarzom, którzy włączyli się w zbiórkę zniczy, biało- czerwonych wstążek i materiałów do sprzątania, które w znacznym stopniu przyczyniły się do zaznaczenia naszej obecności w akcji ratowania polskich grobów we Lwowie.

Barbara Balicka

Relacje w mediach:

• https://nowiny24.pl/dziennikarze-i-bibliotekarze-porzadkowali-groby-na-cmentarzach-lyczakowskim-i-janowskim/ga/13624924/zd/319491566
• https://rzeszow.tvp.pl/39684092/28102018-2100
• https://www.radio.rzeszow.pl/#ajx/wiadomosci/16471/porzadkuja-mogily-rodakow-na-lyczakowskim

------------------------------------------------------------

GALERIA