Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

Spotkanie autorskie z Małgorzatą Niezabitowską - relacja

Spotkanie autorskie z Małgorzatą Niezabitowską - relacja

10 września 2022 r. w budynku głównym WiMBP w Rzeszowie odbyło się spotkanie autorskie Małgorzaty Niezabitowskiej, promujące powieść „Światłość i mrok”.

Małgorzata Niezabitowska – dziennikarka oraz kronikarka stanu wojennego, pisarka oraz autorka scenariuszy i sztuki teatralnej, reporterka „Tygodnika Solidarności”.

W dorobku Małgorzaty Niezabitowskiej są książki, sztuki teatralne, a także publikacje prasowe. Do najpopularniejszych z nich należy „Kukułcze jajo” z 1981 roku, „Bieg zaczyna się dopiero dzisiaj” czy „Żyrardów – musi być nadzieja”. Oprócz w publikacji prasowych wydawanych w „Tygodniku Solidarność”, Niezabitowska wydała pozycje beletrystyczne, m.in. „Poszukiwanie Ameryki” z 1994 roku, „Prawdy jak chleba” z 2007 roku czy „Składana wanna” z 2010 roku. W 2014 roku Niezabitowska wydała książkę pod tytułem „Na początku było marzenie”. Jest autorką sztuki teatralnej „Polskie lato. Polska jesień. Zbiory Europejskiego Centrum Solidarności”.

Za swoje dokonania Niezabitowska w 1994 roku została wyróżniona Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino za pomoc dla polskich kombatantów. W 2001 roku otrzymała ona Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. Z kolei w 2013 roku wyróżniono ją Nagrodą im. Czesława Miłosza za szczególny wkład w propagowanie kultury i porozumienia pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi. Należy wspomnieć także, że Małgorzata Niezabitowska w 2014 roku została uhonorowana nagrodą imienia Ireny Sendlerowej. Jest ona przyznawana Polakom, którzy swoimi dokonaniami przyczynili się do zachowania dziedzictwa i kultury narodu żydowskiego, a także odnowy społeczności żydowskiej w Polsce. [ZNAK]

Spotkanie rozpoczęło się od powitania uczestników przez Bożenę Jandę – dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rzeszowie oraz Adama Głaczyńskiego – redaktora Polskiego Radio Rzeszów, prowadzącego spotkanie. Małgorzata Niezabitowska w pierwszych słowach podkreśliła, że dziś przeżywa dwa debiuty: jako autorka swojej pierwszej powieści, a także debiut miejscowy, ponieważ do Rzeszowa przyjechała po raz pierwszy w życiu.

Adam Głaczyński rozpoczął dyskusję od okładki powieści „Światłość i mrok”, przedstawiającej fragment obrazu Dantego Gabriela Rosettiego „Oblubienica”, w którego centrum znajduje się piękna, rudowłosa młoda kobieta o przenikliwym spojrzeniu. W postaci „Oblubienicy” czytelnicy odnajdują jedną z głównych bohaterek powieści: Chanę – młodą chasydkę. Autorka od razu zdecydowała się na propozycję projektu okładki z „Oblubienicą”, przesłaną przez wydawnictwo.

Książka Małgorzaty Niezabitowskiej jest wyjątkowa, ponieważ składa się z wielu opowieści z punktów widzenia kilku kluczowych dla powieści postaci. Jak podkreśliła autorka, ta opowieść jest o „miłości, która nigdy nie powinna się zdarzyć”. Dodatkowo uczestnicy dowiedzieli się, jak pisarka zebrała w jedną opowieść „światy, które żyją blisko siebie, a zupełnie się nie znają”. Pomysł Małgorzaty Niezabitowskiej na książkę powstał wiele lat temu, gdy rozpoczęła pisanie o sprawach żydowskich; wspominała o czasach, gdy jeszcze nikt się tym nie zajmował. Pierwsze swoje teksty na ten temat wydała za granicą.

Małgorzata Niezabitowska podczas pracy nad swoją pierwszą książką – „Ostatni: Współcześni Żydzi polscy” dotarła niemal do tysiąca ludzi, którzy przekazali jej obraz świata żydowskiego w Polsce przed II wojną światową. Wiele informacji wykorzystała w powieści „Światłość i mrok”. Dodatkowo w archiwach poszukiwała informacji na temat języka oraz sposobu wypowiedzi postaci, które chciała sportretować.

Powieść „Światłość i mrok” rozpoczyna się w maju 1939 roku. Akcja została osadzona na Kresach: mała miejscowość Kołki na Wołyniu faktycznie istnieje na mapie. W owych czasach ta miejscowość była tyglem wielokulturowości – w Kołkach oprócz Polaków mieszkali Żydzi i Ukraińcy. Małgorzata Niezabitowska w swoich poszukiwaniach zwróciła się do archiwum w Chicago, skąd uzyskała skany przedstawiające przedwojenny rozkład ulic i budynków w Kołkach. Jak wspomniała z uśmiechem, była pierwszą i jedyną osobą od czasów wojny, która się o te materiały zwróciła.

Czytelników zainteresował wątek dotyczący pisania powieści. Małgorzata Niezabitowska wyznała, że jeśli chodzi o codzienną pracę z pisaniem, należy nałożyć na siebie rygor – bez względu na poziom zniechęcenia zaczynać i próbować pisać, nawet jeśli następnego dnia tekst wyląduje w koszu. 

Pisarka przywołała jeden ze swoich ulubionych dialogów z powieści: rozmowę pomiędzy Skrzypkiem (pochodzenia żydowskiego) a Anną Worotyńską (polską ziemianką), bohaterami z dwóch różnych światów. Choć znają się oni całe lata, nie potrafią wytłumaczyć różnic między sobą – Anna próbuje dowiedzieć się, kim są Zingelbojmowie, w których córce zakochał się jej najmłodszy syn Jan.

Małgorzata Niezabitowska zdradziła również czytelnikom biblioteki, od kiedy marzyła o zostaniu pisarką i kiedy pojawi się jej kolejna powieść. „Światłość i mrok” kończy się wraz z rozpoczęciem II wojny światowej, natomiast dalsze losy bohaterów będą toczyły się przez całą okupację.

Spotkanie zwieńczyły wspólne zdjęcia oraz autografy Małgorzaty Niezabitowskiej składane na książkach przyniesionych przez czytelników.

--------------------------------------------------

GALERIA