Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

W czwartek 25 lipca spotkaliśmy się na kolejnym spotkaniu naszego Dyskusyjnego Klubu Książki. Rozmawialiśmy o „Biografiach odtajnionych. Z archiwów literackich bezpieki.Joanny Siedleckiej.

Autorka przedstawia dramatyczne losy pisarzy czasów PRL-u, którym totalitarne państwo rujnowało kariery, ale przede wszystkim życie osobiste i prywatne, niszczyło zdrowie, rozbijało rodziny. Oceny książki były skrajnie różne. Część czytelników uznała pozycję za szalenie smutną, ale potrzebną, choć czyta się ją bez przyjemności. Pokazuje ona jakie uruchamiano mechanizmy, że tych ludzi pióra złamano, kupiono lub zastraszono, jak zbierano haki i manipulowano. Po raz kolejny uświadamiamy sobie, jak system oparty na złu, rodzi zło, strach, nienawiść, degeneruje. Jest to książka z tezą, dlatego nie pokazuje innych postaw, pozytywnych przykładów, ludzi, którzy oparli się systemowi, okupując to najczęściej ogromną ceną. Jednak w większości klubowicze byli zdegustowani, że tematyka, a przede wszystkim forma książki przypomina brukowiec, rynsztok, grzebanie się w bagnie, budzi niesmak. Autorka nie powstrzymała się od swoich ocen i komentarzy, co wyklucza obiektywizm. Uważa że ma patent na nieomylność, ferowanie wyroków. Widać jej niechęć, gniew, wręcz nienawiść do niektórych bohaterów. Podważa automatycznie talent i wartość ich twórczości.

Na pewno można się zgodzić, co do tego, że Siedlecka po raz kolejny zmusza czytelnika do refleksji nad ciemną stroną ludzkiej natury i mechanizmami opresyjnego systemu PRL-u.