Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie

26 września na spotkaniu DKK omawialiśmy książkę „Nowe oświecenie. Argumenty za rozumem, nauką, humanizmem i postępem” Stevena Pinkera.

Autor, amerykański psycholog poznawczy i intelektualista, pracuje na Harvardzie, publikuje książki popularyzujące dokonania różnych dyscyplin naukowych. W „Nowym oświeceniu” analizuje, porównuje i omawia dane statystyczne bardzo różnych dziedzin wiedzy, udowadniając, że świat idzie w dobrym kierunku, w przeciwieństwie do wiadomości, które dobiegają do nas z mediów. Psycholog bardzo krytycznie odniósł się w książce do popularnego defetyzmu i pesymizmu w opisie świata. O tą dominującą narrację oskarża polityków i intelektualistów. Udowadnia, że postęp dokonał się w wielu dziedzinach od wolności, zredukowania prześladowań, cierpień i wojen na świecie, ubóstwa czy nierówności, obniżenia śmiertelności i poprawy jakości zdrowia, a także ogólnego wzbogacenia się ludzkości. Część czytelników uznała, że nastraja optymistycznie, zmienia punkt widzenia, zmusza do przemyśleń. Było też równocześnie wiele opinii krytycznych. Poczynając od zarzutów o błędy faktograficzne i rzeczowe, do oskarżenia o brak pośród liczb, tabelek i wykresów drugiej strony medalu. Poddana została też w wątpliwość kompetencja do wypowiadania się na takie szerokie spektrum tematów. Raziło też ideologiczne zaangażowanie autora i wprost wypowiadane poglądy polityczne, które w przypadku książki popularno-naukowej były zbędne. Na pewno „Nowe oświecenie” było jednak pretekstem do ciekawej dyskusji.